Şeyh Edebali, Türk dini tarihindeki yeri kadar Ertuğrul Bey ile olan dostluğu ile de tanınmaktadır. Şeyh Edebali Kuruluş Osman dizisi ile tekrar zihinlerdeki yerini tazeledi. Peki Şeyh Edebali Kimdir ? Osmanlı devletinin kuruluşu ile olan bağlantısı ne olmuştur ?
Şeyh Edebali
Kimi kaynaklarda Konya Karaman’da doğduğu söylenen Şeyh Edebali (أدهبالى), kimi kaynaklarda ise Kırşehirli olarak anılır. Şeyh Edebali’nin tam olarak nerede doğduğu pek bilinmese de tüm kaynaklar İç Anadolu’daki bu coğrafyayı işaret etmektedir.
Tahsil hayatına Karaman’da başlayan Şeyh Edebali, Hanefi fakihi Zahidi’nin öğrencisi olmuş,Dımaşk’a giderek Cemalettin El- Hasiri gibi dönemin tanınmış alimlerinden dini ilimlerle ilgili dersler aldı. Dımaşk’tan yurda dönünce tasavvufa yönelen Şeyh Edebali, Bilecik’te bir zaviye kurarak halkı irşada davet etti.
Şeyh Edebali ve Osman Gazi’nin Tanışması
Bilecik’te zaviye kuran Şeyh Edebali, Osmanlı beyliğinin de aynı bölgede hüküm sürmesinden dolayı kısa süre içinde Osman Bey’le tanışır.
Rivayete göre Alim ve dini konuları çok seven Osman Bey, önemli günlerde bu zaviyeleri ziyarete giderdi. Bir gece Osman Gazi, Şeyh Edebali’nin zaviyesini ziyarete gider ve burada bir gece kalır.
Rüyasında Şeyh Edebali’nin göğsünden doğan bir ayın kendi göğsüne girdiğini gören Osman Gazi, aynı zamanda göbeğinden bir çınar ağacı bittiğini ve bu ağacın gölgesinin tüm dünyaya yayıldığnı görür.
Osman Gazi, gün ağardığında rüyasını Şeyh Edebali’ye anlattığında ise Edebali ona “Hak Teala sana ve nesline padişahlık verdi. Mübarek olsun. Kızım Malhun Hatun’da senin helalin oldu.” der. Bunun üzerine Osman Gazi, Malhun Hatun ile evlenir.
Şeyh Edebali, aynı zamanda Ahi teşkilatının da reisidir. Şeyh Edebali, tasavvuf ehli olmasının yanı sıra yeni kurulan Osmanlı devletinin de ilk kadısı ve müftüsüdür.