TAHİR İLE ZÜHRE MESELESİ TAHLİLİ
Nazım Hikmet’in içerisinde ideolojiye yer vermediği şiirlerindendir. Şiir için tıklayınız.
Nazım Hikmet, diğer şiirlerinde olduğu gibi Tahir ile Zühre şiirini de serbest nazım ile oluşturmuştur. Tahir ile Zühre şiirininde sanatçı özetle koşulsuz sevmeyi ele almaktadır.
Nazım Hikmet, henüz şiirin başında ele aldığı meseleyi ;
– Bütün iş Tahir ile Zühre olabilmekte,
Yani yürekte…
diyerek açıklamıştır. Yani çıkarsız, bir karşılık beklemeden yürekten sevmekte…
Aşık edebiyatımızdaki hikayelerden de etkilendiği ortada olan şair bu nedenle ölümü de ele almıştır. Çünkü Ferhat ile Şirin hikayesinde Ferhat, Şirin için dağları delerken aslında ölümü de göze almıştır. Çünkü yaptığı iş insanüstü bir iştir. Kerem ile Aslı hikayesinde Kerem, Aslı’nın keşiş olan babasının tüm oyunlarına rağmen Aslı’dan vazgeçmemiştir. 32 dişini çektirmesi, ona katlanması aslında sadece aşk için çekilen bir acı değildir. Her şeyi feda edebilmenin örneğidir. Yani Kerem ölümü dahi göze almıştır. Nazım Hikmet de bu şiirinde ölüm temasını sık sık ele almıştır.
– Sevda yüzünden ölmek ayıp olur mu ?
sorusunu sorarken de ;
– Hatta sevda yüzünden ölmek de ayıp değil !
diyerek karşılıksız aşkı dile getirir.
Aşk için ölmek Türk kültürünün ve edebiyatının vazgeçilmez bir temasıdır. Karşılıksız aşkın en güzel anlatılış şeklidir. Nazım da bu şekilde ele almıştır.
Sanatçının karşılıksız aşkın nasıl olması gerektiği ile ilgili asıl düşüncesi ise şiirin sonlarında ortaya çıkmaktadır. Sanatçı bunu benzetmeler ile somutlaştırır.
– Yani sen elmayı seviyorsun diye
Elmanın da seni sevmesi şart mı ?
sorusuyla karşılıksız aşkı başka bir boyuta taşır. Çünkü gerek edebiyatımızda gerekse kültürümüzde aşık maşukundan kesin karşılık bekler.
Nazım’ın demek istediği ise aslında şudur :
Sen birini seviyorsun ve seven sevdiğinin mutlu olmasını ister. Ancak sevdiğin kişi senin yokluğundan mutluluk duyuyorsa giderek onu mutlu etmek gerekmez mi ?